پیشنهاد تقسیم سود سایت

تقسیم سود سایت یکی از پیشنهادهای قابل تأملیه که عموماً به وبمسترها میشه. یعنی کارفرما به وبمستر میگه که برای ایده یا توی حالت خوش‌بینانه‌تر برای کسب‌کار فیزیکیش یه سایت طراحی کنه و اون رو به فروش برسونه و بعد بخشی از سود رو برداره.

بعضی مواقع هم سایت از قبل طراحی شده و پیشنهاد صرفاً برای سئو کردن  و در نهایت ایجاد فروشه.

معمولاً توی هر ۲ پیشنهاد هم سهم وبمستر رقم قابل توجه و وسوسه‌انگیزیه.

تجربه شخصی خودم از تقسیم سود سایت

توی این یادداشت میخوام نظرم رو در مورد این قسم پیشنهادات بنویسم. قبل از هر چیز هم بگم که نظراتم قابل تعمیم به همه‌ی پیشنهادات این چنینی نیست و قطعاً استثناهایی هم وجود داره.

چند شب پیش یکی از آشناهای خانوادگی‌مون باهام تماس گرفت و پیشنهاد شراکت داد. گفت اگه سایت ما توی حوزه کاری‌مون توی فلان کلمات بیاد صدر نتایج جستجوی گوگل، ماهانه بین ۱ تا ۲ میلیارد تومن درآمد داره. گفت که من این کار رو براش انجام بدم و یک سوم این مبلغ (یعنی چیزی بین ۳۳۰ تا ۶۶۰ میلیون تومن در ماه) رو به عنوان دستمزد بردارم.

خب این اولین‌بار نبود که چنین پیشنهادی دریافت می‌کردم. بهش گفتم من حاضرم این کار رو برات بکنم اما نه به این صورت شراکتی که تو میگی. من با سئو (و نه با تبلیغات) توی کلیدواژه‌های مورد نظرت میارمت بالا، بعد از این که اومدی بالا بهم ۱۰۰ میلیون تومن دستمزد بده و بعدش هم ماهانه ۳۰ میلیون تومن بابت نگهداری سایت توی صدر نتایج جستجوی مورد نظر پرداخت کن. رقم پیشنهادی من کمتر از ۱۰٪ از حداقل مبلغ ادعایی اون شخص بود.

اون شخص قبول نکرد. اگه حرفی که می‌زد واقعی بود یا حداقل خودش بهش اعتقاد و باور داشت، قبول می‌کرد.

من به دلایل زیر هیچ وقت چنین پیشنهاداتی رو قبول نمی‌کنم.

ریسک کسب‌وکار به حساب دیگران

در این مورد تا حدودی توضیح دادم. شخص، میخواد کسب‌وکار آنلاینی راه بندازه اما نمیخواد ریسکش رو قبول کنه و حتی برای طراحی سایتش هزینه کنه، چه برسه به سئو کردنش. واسه همین میخواد این ریسک رو به دیگری (وبمستر) منتقل کنه. چطور وبمستر باید زمان و زندگیش رو روی پروژه‌ای سرمایه‌گذاری کنه که صاحب کسب‌وکار حاضر نیست چند میلیون تومن از پولش رو روش سرمایه‌گذاری کنه؟

اگه کسب‌وکار به سود رسید که فبها. اگه هم به سود نرسید که خب صاحب کسب‌وکار ضرری نکرده و این وقت و انرژی وبمستره که به هدر رفته. واسه صاحب کسب‌وکار هیچی که انتهای این کار نباشه یه سایته که آدرسش رو روی کارت ویزیتش می‌نویسه.

ارائه‌ی اطلاعات غیر واقعی توسط صاحب کسب‌وکار

بارها خودم شاهد دعواها و حتی زد و خوردهای فیزیکی موقع تقسیم سود سایت بین ۲ طرف ماجرا بودم به خاطر همین اطلاعات غیر وقاعی که صاحب کسب‌وکار به وبمستر میده.

مثلا به وبمستر میگه این کالای ۱ میلیون تومنی، ۱۵۰ هزار تومنش سوده. یک سوم مال تو که می‌فروشیش، دو سوم هم واسه من که تولیدش کردم. و بعد میگه مثلا تا ۵ هزار عدد در ماه (یا هر عدد بزرگ دیگه‌ای) توانایی تولید این محصول رو داره.

وبمستر حساب می‌کنه که اگه ماهانه ۱۰۰۰ عدد فروش ایجاد کنه، پایان ماه ۵۰ میلیون تومن سود می‌کنه. به خاطر رسیدن به این هدف ماه‌ها صبر و تلاش می‌کنه بدون ورودی قابل قبول. علاوه بر این صبر و انرژی، برای سئو و دیجیتال مارکتینگ پروژه‌اش از جیب خودش هزینه هم می‌کنه به امید برگشت قابل قبول. اما وقتی پروژه به سود دهی می‌رسه متوجه میشه که صاحب کسب‌وکار ماهانه نهایتاً مثلاً ۴۰۰ تا می‌تونه تأمین کنه و اون ۵ هزار تایی که قبلاً اعلام کرده بود، دروغ بود.

طرف فقط می‌خواسته کار رو جذاب‌تر کنه. وبمستر فروش رو ایجاد کرده، اما صاحب کسب‌وکار محصولی برای ارائه نداره. این وسط وبمستره که ۱۰۰٪ ضرر می‌کنه. چون صاحب کسب‌وکار تمام پتانسیلش استفاده شده ولی این وبمستره که بخشی از پتانسیلش به هدر رفته.

محاسبه میزان سود

مسأله‌ی دیگه موقع تقسیم سود سایت، میزان سوده. بارها دیده شده که صاحب کسب‌وکار موقع عقد قرارداد یه عدد رو به عنوان سود محصول اعلام می‌کنه و موقع حساب کتاب یه عدد دیگه رو. مثلاً توی همین مثالی که زدم، بعد از مدتی که وبمستر درگیر پروژه شد و عملاً جدا شدنش از کار، ساده نبود، صاحب کسب‌وکار ده‌ها دلیل از جمله گرون شدن مواد اولیه، افزایش هزینه‌های حمل‌ونقل، بیشتر شدن دستمزد کارگر، مالیات و… رو میاره و میگه سود هر محصول دیگه ۱۵۰ هزار تومن نیست که تو ۵۰ هزار تومنش رو به عنوان یک سوم برداری. سودش شده ۱۰۰ تومن و یک سوم تو میشه ۳۳ هزار تومن. به همین سادگی همه‌ی معادلاتت بهم می‌ریزه.

اختلاف مشابه دیگه توی نگاه طرفین به قضایاست. قبل از شروع همکاری و توی قراردادتون مشخص کنید که درصد شما از فاکتوره یا از سود خالص فروش کالا. این قضیه خیلی تعیین کننده است. مثلاً کارفرما به شما میگه من به ازای هر فروش بهت ۳۰٪ میدم. فرض کنیم قیمت میانگین کالاها ۱۰۰ هزار تومنه. در این صورت شما روی ۳۰ هزار تومن حساب می‌کنید. اما موقع حساب‌کتاب کارفرما میگه از این ۱۰۰ هزار تومن، ۴۰ هزار تومنش سوده و سهم تو ۳۰٪ از سوده. یعنی ۳۰٪ از این ۴۰ هزار تومن. که میشه ۱۲ هزار تومن. این جور اختلاف نظرها می‌تونه فاجعه‌بار باشه و قطعاً پروژه رو به نابودی می‌کشونه.

دبه کردن صاحب کسب‌وکار هنگام تقسیم سود سایت

از رایج‌ترین اتفاقات این جور شراکت‌ها (شراکت و تقسیم سود سایت) همین دبه کردن صاحب کسب‌وکاره. طرف می‌بینه وبمستر داره مثلاً ماهی ۲۰ میلیون تومن سود می‌کنه. نمی‌تونه این رو ببینه و با خودش هزار تا فکر و خیال می‌کنه. مثلاً با خودش میگه این بابا مگه چی‌کار می‌کنه که ماهی ۲۰ میلیون تومن از سود محصولات من رو واسه خودش برمی‌داره؟ و دیگه فکر نمی‌کنه که خودش از ماحصل زحمات همین بابا چقدر سود می‌کنه. فکر نمی‌کنه که چقدر به فروش لوکالش اضافه شده. حتی در نظر نمی‌گیره که وبمستر چقدر خاک کار رو خورده و چقدر بدون دستمزد کار کرده و صبوری کرده تا به این میزان درآمد برسه. اون دوره‌های رکود کار رو نمی‌بینه. حتی ممکنه وبمستر برای سئو و دیجیتال مارکتینگ سایت هم از جیب خودش هزینه کرده باشه.

کسانی که این طور ساده‌انگارانه فکر می‌کنند، عموماً رفتارهایی شبیه همدیگه دارند. اکثراً میگند که این سایت رو اگه می‌خواستی طراحی کنی و بابت طراحیش پول بگیری… یا اگه می‌خواستی به صورت قرارداد ثابت (دستمزد در ازای کار) سئوش کنی چقدر می‌گرفتی… بیا همون مبلغ رو بهت میدم و برو. یا بمون و از این به بعد با حقوق ثابت کار کن!! که به دلایلی که گفتم این حرف اشتباه و به دور از هر منطقیه.

استثنا

همون‌طور که گفتم همیشه استثناهایی هم وجود دارند. منکر نیستم که پیشنهادات خوبی هم ممکنه بشه که به شدت ارزش کار کردن دارند. اما با توجه به ضریب خیلی بالای پیشنهادهای بد، توصیه‌ام اینه که به این جور پیشنهادها بدبین باشید. فرضتون بر این باشه که این پیشنهاد بدیه، مگر این که خلافش ثابت بشه.

راه‌حل برای همکاری مشارکتی و تقسیم سود سایت

بارها شاگردهام بهم گفتند امکانش رو ندارند که مدام کار طراحی سایت بگیرند و به این شکل درآمد کسب کنند. و ترجیح میدن روی یه سایت کار کنند و از فروش اون سایت سود کنند. اما محصولی هم واسه ارائه ندارند. عموماً پیشنهاد من اینه که با یه تولید کننده شریک بشند و محصول اون رو بفروشند.

خب این پیشنهاد تا به اینجا برخلاف چیزهایی بوده که گفتم.

• راه‌حل ۱ – انتخاب سوژه توسط وبمستر

معمولاً افرادی که خودشون به کارشون باور ندارند، پیشنهادهای همکاری و تقسیم سود سایت رو میدند. من میگم منتظر پیشنهاد دیگران نمونید. خودتون کسب‌وکاری رو شناسایی کنید که برآوردتون اینه که می‌تونه فروش اینترنتی خوبی داشته باشه اما تا به حال کسب‌کارش رو آنلاین نکرده. بهشون پیشنهاد بدید و همکاری رو شروع کنید. اکثراً هم قبول می‌کنند چون هیچ ریسک یا ضرری براشون نداره. توی این شرایط (این که شما سوژه رو انتخاب کنید، نه این که صاحب اون کسب‌وکار شما رو انتخاب کنه) احتمال موفقیت شما به مراتب بالاتره.

• راه‌حل ۲ – قرارداد برای تقسیم سود سایت به صورت دقیق

قرارداد ببندید. بهترین دوست و وکیل شما قرارداد شماست. قرارداد طراحی سایت یا قرارداد سئو یا هر جور قرارداد دقیق همکاری دیگه می‌تونه جلوی آسیب‌ها رو بگیره. حتی زمانی که طرف مقابل اولین پیشنهاد همکاری رو به شما داده و حالا دبه کرده؛

• هزینه‌ها، سودها و… رو مشخص کنید.
• بخش‌هایی که درصدی هستند رو براش حداقل و حداکثر مشخص تعیین کنید. مثلاً اگه سودتون ۳۰٪ از فروش هر محصوله، تعیین کنید که این ۳۰٪ نباید کمتر از مثلاً ۱۰ هزار تومن باشه. در این صورت سود دریافتی شما از اون محصول همون ۱۰ هزار تومنه و دیگه مهم نیست که این ۱۰ هزار تومن چقدر بیشتر از ۳۰٪ میشه.
• در مورد فسخ قرارداد دقیق و سخت‌گیر باشید. به این فکر کنید که ممکنه صاحب کسب‌وکار شما رو کنار بذاره.
• در مورد زیان‌هایی که صاحب کسب‌وکار با ممکنه به شما بزنه توی قرارداد شفاف‌سازی کنید. مثلاً عدم تهیه‌ی جنس برخلاف ادعای اولیه.
• و هر چیزی که فکر می‌کنید بعداً به محلی برای مناقشه‌ی شما تبدیل بشه.

• راه‌حل ۳ – تعیین مالکیت سایت

مالکیت رو مشخص کنید. طبیعتاً هم پیشنهادم اینه که مالکیت سایت برای شما باشه. این بخش از پیشنهاداتم رو خیلی جدی بگیرید. به طرف مقابل بگید باهات شریک نمیشم، بلکه یه سایت طراحی می‌کنم و محصولات تو رو میذارم داخلش و سئو می‌کنم و می‌فروشم. درست مثل یه نمایندگی، یه مغازه یا یه بازاریاب. از فروش هم سود می‌گیرم. چون سایت و سئو هم مال خودمه بابت این‌ها ازت پولی نمیخوام.

علی‌الظاهر این هم همون پیشنهادیه که به شما داده شه. هیچ فرقی نداره. همون کار رو می‌کنه. فقط توی این حالت دیگه اون شخص مالک زحمات شما نیست. دیگه اون نیست که می‌تونه شما رو کنار بذاره. شمایید که می‌تونید اون رو کنار بذارید. یعنی اگه دیدید داره اذیتتون می‌کنه، خیلی راحت می‌تونید همون محصولات رو از تولید کننده‌ی دیگه‌ای بگیرید و به مشتری برسونید. این جوری، رییس شمایید.

• راه‌حل ۴ – ترکیب سود و دریافت مبلغ ثابت

بعضی مواقع این امکان وجود نداره که وبمستر سایت رو تحت مالکیت خودش داشته باشه (راه‌حل ۳). در ادامه چندتا مثال از این شرایط میارم:

• ممکنه صاحب کسب‌وکار چنین پیشنهادی رو اصلاً قبول نکنه و وبمستر هم علاقه به همکاری داشته باشه.
• ممکنه محصول مورد نظر خیلی خاص باشه و تغییر تأمین کننده امکان‌پذیر نباشه. مثل یه کالایی که به صورت انحصاری توسط یه کارخونه تولید میشه فقط.
• ممکنه محبوبیت تأمین‌کننده باعث عمده‌ی فروش‌ها باشه (مثلاً سوهان ساعدی‌نیا) و عملاً تغییر تأمین‌کننده منجر به کاهش شدید فروش بشه.
• و دلایلی از این دست.

در صورتی که چنین شرایطی وجود داشت و شما هم به عنوان وبمستر علاقه‌مند و مصر به همکاری بودید، بهتره علاوه بر تعیین سهم‌ها، مبلغ ثابتی رو هم به عنوان دستمزد ماهانه تعیین کنید، حتی اگه این کار منجر به کاهش درصدتون بشه.

به صاحب کسب‌وکار توضیح بدید و بگید که:
«به هر دلیلی ممکنه درآمد سایت راضی‌کننده نباشه و در این صورت شما به عنوان تأمین‌کننده، کسب‌وکار و فروشتون رو دارید و دیگه از بابت سایت متحمل هیچ ضرری نمیشید. در واقع اینطوریه که اگه سایت فروش کرد، هر ۲ سود می‌کنیم و اگه فروش ایجاد نشد فقط منم که ضرر می‌کنم. این درست نیست که ضررهای احتمالی روی دوش یک نفر باشه»
و در نهایت مبلغی رو هم به عنوان دستمزد ماهانه (علاوه بر درصد از فروش) به خاطر زمانی که می‌ذارید، تعیین کنید.

اخطارهای قبل از عقد قرارداد برای تقسیم سود سایت

در ادامه چندتا از رایج‌ترین اختلافات بین صاحبان کسب‌وکار و وبمسترها رو در قالب چند اخطار بررسی می‌کنم. این موارد حاصل سال‌ها تجربه‌ی شخصی، مشاهده‌ی مشکلات دیگران و مشاوره‌هاییه که داشتم.

حتما قبل از شروع هر نوع همکاری، این موارد رو لحاظ کنید.

• اخطار ۱: مدیریت هزینه‌ها قبل از تقسیم سود سایت

چنین کاری از قدم‌های اولش که خرید هاست و دامنه است، تا قدم‌های بزرگ‌ترش که شامل هزینه‌های سئو، دیجیتال مارکتینگ و تبلیغاته نیازمند هزینه است.

برآوردی از این هزینه‌ها داشته باشید و در مورد تأمین این هزینه‌ها صحبت کنید. خیلی از کارفرماها هستند که اگه از اول بهشون بگید این هزینه‌ها وجود داره، قبول می‌کنند که اون‌ها رو تأمین کنند. اما اگه بدون هماهنگی و توافق اولیه در این موارد کار رو شروع کنید و بعد در مورد این قبیل هزینه‌ها بهشون بگید، گارد می‌گیرند و زیر بار نمیرند. شاید چون احساس بدی بهشون میده و فکر می‌کنند وبمستر میخواد ازشون سوءاستفاده بکنه.

اگه هم کارفرما با تقبل این هزینه‌ها موافقت نکرد، حداقل می‌دونید که چی در انتظارتونه و بهتر تصمیم می‌گیرید. شاید در این صورت ادامه‌ی همکاری اصلاً توجیه نداشته باشه. شاید هم با بالاتر بردن سهمتون از درصد فروش بتونید این هزینه‌ها رو برای خودتون کاور کنید.

• اخطار ۲: شرایط قطع همکاری

کارفرما ممکنه طمع کنه و توی بهترین موقعیت فروش بخواد شما رو کنار بذاره. توی همین مطلب هم اشاره‌هایی کوتاه به این قضیه کردم. حتماً از ابتدا برای قطع همکاری فکر کنید و شرایطش رو تعیین کنید. مثلاً توی قراردادتون لحاظ کنید که اگه خواستی قطع همکاری کنی و من اوکی نبودم، باید فلان مبلغ رو به من پرداخت کنی. این مبلغ می‌تونه یه عدد ثابت قابل توجه باشه، می‌تونه هم ضریب مشخصی از سود آخرین ماه همکاری باشه (مثلا ۵ برابر سود آخرین ماهی که با هم کار کردیم). این چیزها عموماً سلیقه‌ای و توافقی. چیزی که مهمه اینه که از قبل براش فکر کنید.

• اخطار ۳: جبران ضرر و زیان وبمستر

ممکنه وبمستر با سئو، تبلیغات، دیجیتال مارکتینگ و… فروشی رو توی سایت ایجاد کنه اما کارفرما به هر دلیلی اون کالا رو تأمین و ارسال نکنه. یا ارسال کنه اما به خاطر وجود مشکل توی کالا یا ارسال اشتباه کالا، مشتری اون رو مرجوع کنه.

با هم توافق کنید که در صورت وقوع چنین چیزی چه اتفاقی می‌افته. قرارداد رو جوری تنظیم کنید که سودتون مابه‌ازای ایجاد فروش باشه و این که کالا ارسال شده یا نشده، مرجوع شده یا نشده و… دیگه به شما مربوط نباشه. توضیح بدید که وظیفه‌ی شما ایجاد فروش بوده و شما این کار رو کردید. این که کالا به موقع و درست به مشتری تحویل بشه وظیفه‌ی اونه و اگه توی وظیفه‌اش کوتاهی کنه، ضررش رو هم (یعنی سود شما رو) باید پرداخت کنه.

این مطالب را هم بخوانید:

• دریافت درگاه پرداخت آنلاین
• تقسیم درآمد سایت بین وبمستر و کارفرما