استفاده از کپچا در سایت

کپچا برای فرم مثل دارو است برای بیمار. هر دو تلخ و دوست نداشتنی ولی لازم و ضروری هستند.

هیچ کس کپچا برای فرم یا هیچ جای دیگری را دوست ندارد. کپچا روی سرعت سایت اثر منفی می‌گذارد. پر کردن آن کار اضافه‌ای است که مجبوریم آن را انجام دهیم. اشتباه پر کردن کپچا واقعاً اعصاب خورد کن است.

اما اغلب به خاطر مقابله با ربات‌های اسپم مجبوریم که از آن استفاده کنیم. ربات‌هایی که اگر فرم، کامنت یا صفحه‌ی ثبت‌نام ما کپچا نداشته باشد صدها یا حتی هزاران بار آن را پر می‌کنند.

کپچا برای فرم با پلاگین‌ها

برای استفاده از کپچا در یک فرم از پلاگین‌های کپچا استفاده می‌کنیم. برای مشاهده‌ی این پلاگین‌ها، صفحه‌ی پلاگین‌های کپچای وردپرس را در مخزن وردپرس ببینید. در این صفحه معروف‌ترین پلاگین‌های کپچا برای فرم و… قرار دارد. تمام آن‌ها رایگان هستند. از هر کدام که خواستید، استفاده کنید.

وقتی می‌گویم فرم، منظورم هم فرم‌هایی مثل فرم تماس با ما است، هم فرم کامنت‌ها و هم فرم ثبت‌نام. بله. این‌ها هم هر کدام یک فرم محسوب می‌شوند؛ ولی ما عادت نداریم که به مثلاً بخش کامنت‌های یک سایت بگوییم فرم.

استفاده از کپچا کار خوبی است و توصیه‌ی من به شما هم استفاده از کپچا است. اما شاید به هر دلیلی نخواهید که از کپچا استفاده کنید. مثلاً:

• لود نشدن کپچا

اگر سرور (هاست) سایت شما در ایران باشد، احتمال این که با لود نشدن کپچا مواجه شوید زیاد است. خصوصاً اگر از کپچای گوگل استفاده کرده باشید. اگر سرور سایتتان در ایران است سعی کنید که در بازه‌های زمانی کوتاه سایتتان را با اینکاگنیتو باز کنید و از لودن شدن کپچا در قسمت‌های مختلف آن مطمئن شوید.

هر قدر سایت بزرگ‌تر و مهم‌تری دارید، بازه‌های زمانی را کوتاه‌تر کنید.

• کاهش سرعت سایت

گاهی پیش می‌آید که به استفاده از کپچاها منجر به کاهش محسوس سرعت بارگزاری سایت می‌شود. البته این دلیل خوبی برای استفاده نکردن از کپچا نیست. شما باید علت را پیدا و برطرف کنید. ولی به هرحال ممکن است امکان عیب‌یابی و اصالح را نداشته باشید.

• استفاده‌ی محدود از کپچا برای فرم

شاید در کل سایت شما فقط و فقط برای یک فرم (مثلاً فرم تماس با ما) نیاز به استفاده از کپچا دارید. در این صورت ممکن است که راه‌اندازی یک سیستم کپچا برای شما توجیه نداشته باشید و بخواهید که امنیت این تک فرم را ساده‌تر و جمع‌وجورتر برگزار کنید.

استفاده از یک ترفند به جای راه‌اندازی سیستم کپچا

کم‌وبیش بین وبمسترها رایج است که از یک نوع کپچای دستی (یا حتی شاید بتوان گفت کپچای من‌درآوردی) هم استفاده می‌کنند. روش کار به این صورت است که:

یک فیلد ضروری به فرم خود اضافه می‌کنند.

برای این فرم یک پارامتر اعتبارسنجی مشخص تعریف می‌کنند (یعنی مثلاً فقط در صورتی این فرم ثبت می‌شود که در آن فیلد مورد نظر نوشته شده باشد: ۹۹۹.) انجام کار با پلاگین‌های فرم‌سازی مثل گرویتی فرم، ای‌فرم، کانتکت فرم ۷ و… بسیار ساده و سریع است.

جواب این فیلد را طوری تعریف می‌کنند که فقط یک حالت نگارشی داشته باشد. مثلاً همین ۹۹۹ رو هم با اعداد فارسی و هم با اعداد انگلیسی می‌توان نوشت، پس این جواب خوبی نیست. کلماتی که حروف «ک» و «ی» دارند هم جواب‌های خوبی نیستند چون ممکن است کیبورد دستگاه کاربر عربی باشد و این حروف را با کارکترهای عربی تایپ کند و اعتبارسنج فرم شما جواب را قبول نکند. تصویر پایین یک اسکرین‌شات از فرم تماس همین سایت است. کلمه‌ی کپچا (اگر بتوان به آن گفت کپچا) کلمه‌ای است که هیچ حالت نگارشی دومی ندارد.

در پایان هم جهت محکم کاری می‌توان با یک Placeholder کاربر را برای پر کردن این فرم راهنمایی کرد.

در پایان به شما پیشنهاد می‌کنم که اگر به مباحثی از این دست علاقه‌مند هستید، نگاهی به صفحه‌ی آموزش‌های امنیت سایت بیاندازید.